ДЬАХТАЛЛАРТАН БАСТАКЫ СИМФОНИЧЕСКАЙ ОРКЕСТР ДИРИЖЕРА

Галина Михайловна Кривошапко 1916 сыл бэс ыйын 17 күнүгэр Омскай куоракка төрөөбүтэ.

Саха сиригэр профессиональнай музыкальнай искусство сайдарын туһугар улахан сыратын уурбута, үлэлээбитэ. 

Омскайга музыка техникумун фортепьяно отделениетын уонна Москва куоракка консерватория опера уонна симфония отделениетын бүтэрбитэ.

1941 сыл олунньутугар Дьокуускайга кэлэр, радиоҕа пианистканан үлэлиир. 1945 сылтан хормейстер. 1948 сылтан хас да уон сыл Саха радиотын уонна телевидениетын симфония оркестрын салайбыта. 1960 сылтан П. А. Ойуунускай аатынан музыка уонна драма театрын сүрүн дирижерынан ананар.

2013 сыл олунньу 6 күнүгэр Дьокуускайга өлбүтэ.

Г.Кривошапко сыралаах үлэтэ элбэх наҕарааданан бэлиэтэммиттэрэ: РСФСР үтүөлээх артыыһа, Саха АССР норуодунай артыыһа, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ытык гражданина (2002), «Хотугу сулус» уордьан (2011), П.Ойуунускай аатынан гос. премия лауреата.

2000с. П.И.Чайковскай аатынан музыкальнай искусство фондата саха норуотун национальнай культурата уонна дирижирование искусствота сайдарын туһугар өр сыллаах таһаарыылаах үлэтин иһин, «Золотой Аполлон» диэн үрдүк таһымнаах премия биэрбитэ. 

ААН БАСТАКЫ ОПЕРНО-СИМФОНИЧЕСКАЙ ДИРИЖЕР

Унаров Алексей Платонович Бүлүү куоракка бэс ыйын 20 күнүгэр 1946 с. төрөөбүтэ.   

Бүлүү музыкальнай оскуолатыгар, Саха АССР культуратын үтүөлээх үлэһитин Г.И.Куприяновка  баян кылааһыгар үөрэнэн музыка эйгэтигэр сыстыбыта (1962).   1969 с. музыкальнай училищеҕа М.М.Шутилов кларнет кылааһыгар үөрэнэр. 1974 с. М.Глинка аатынан Новосибирскай государственнай консерватория оркестровай факультетын бүтэрэр. 

Онтон саха музыкальнай театрыгар оркестр солиһынан үлэлиир. 1978 -1981 сс. Саха АССР гостелерадиотын оркестрыгар солистыыр. Дирижер быһыытынан профессиональнай бэлэми Новосибирскай консерватория оперно-симфоническай дирижирование, профессор, ССРС народнай артыыһа А.М.Кац, доцент, РСФСР искусствотын үтүөлээх деятелэ Б.Е.Грузин кылаастарыгар барар (1985).

Россия Улахан театрыгар, биллиилээх дирижер, ССРС народнай артыыһын Ф.Ш.Мансуров салайааччылаах стажировкаланар.

А А.П.Унаров Саха Сирэ Россияны кытта холбоспута 370 үбүлүөйдээх сылыгар  Знак отличия (2002) уонна СР искусствотын  үтүөлээх деятелин бочуоттаах аата (2006) наҕараадалардаах.

Саха сирин театральнай деятеллэрин чилиэнэ. 

Источник: Томская-Матвеева, Е.И. Унаров Алексей Платонович  // Якутия – 2016: календарь знаменательных и памятных дат / Нац. Б-ка Респ. Саха (Якутия), Отд.ретросп. нац. и краеведч.библиогр.; [сост.Л.Т.Ядреева ; ред. А.Н.Иванова]. –Якутск : Бичик, 2016. –С. 108.-109.

ДЬОКУУСКАЙ БАСТАКЫ БОЧУОТТААХ ОЛОХТООҔО

"Дьокуускай куорат бочуоттаах олохтооҕо" ааты Дьокуускай куорат Дуумата Константин Николаевич Светлицкэй күбүрүнээтэргэ 1889 сыл атырдьах ыйын 8 күнүгэр аан бастаан иҥэриллибит.

Кини Саха уобалаһыгар үлэлиир кэмигэр (1885-1889 с.) куораттааҕы публичнай бибилэтиэкэни арыйбыт итиэннэ Арассыыйа импиэрийэтин уонна Сибиир ыстатыыстыкатыгар уонна географияҕа сыаналаах кинигэлэри сиэртибэлээбит. Маны таһынан уобаластааҕы түмэли, сири оҥорорго бастыҥ холобур буолар пиэрмэни төрүттээбит. Светлицкэй уурааҕынан бириискэттэн киирэр үп 8000 солк. сыл ахсын куорат дьаһалтатыгар итиэннэ Дьокуускай - Аян быраҕыллыбыт суолу чөлүгэр түһэриигэ уонна өрөмүөҥҥэ ыытыллар буолбут.

БАСТАКЫ ГЕНЕРАЛ

     Сахалартан бастакы генералынан А.И.Притузов буолбута.

     Андрей Иванович 1894 сыллаахха Покровскайга удьуор дьаамсыктар дьиэ кэргэттэригэр төрөөбүтэ. Икки сыллаах педагогическай кууруһу бүтэрбит. 1914 сыл тохсунньутугар аармыйа кэккэтигэр ыҥырыллыбыт. Аан дойду бастакы сэриитин прапорщик чыыннаах түмүктээбит уонна Кыһыл аармыйа кэккэтигэр киирбит. Гражданскай уонна Аҕа дойду Улуу сэриитигэр кыргыспыт. Аҕыс бойобуой уордьан кавалера буолбут уонна элбэх мэтээлинэн наҕараадаламмыт. 1977 сыллаахха Москубаҕа генерал-майор сыбаанньалаах сылдьан өлбүт. Кини кырамтатын күлэ Покровскайга хараллыбыт. Покровскай биир уулуссата А.И.Притузов аатын сүгэр.